Luister naar aflevering 20, waarin we het over supplementen, vitaminen en mineralen hebben, hieronder:
Wat zijn vitamines & mineralen?
Het zijn allebei zaken die je lichaam nodig heeft. Ten eerste zijn mineralen zaken die in de grond of het water zitten, zoals calcium en magnesium.
Ten tweede zijn vitamines dan weer organische stoffen die door dieren of planten worden aangemaakt, zoals vitamine A, K of B12.
Een andere manier om dit te bekijken is de volgende. Vitamines kunnen afgebroken worden door hitte, lucht of zuur. Mineralen zijn anorganisch en behouden hun chemische structuur.
Verder maken we nog een onderscheid tussen vet-oplosbare en water-oplosbare vitamines. Bij water-oplosbaar gaat het lichaam wat niet nodig is uitpissen. Bij vet-oplosbaar gaat het ze opslagen in je vetweefsel
Een overzicht van heel wat supplementen
Er zijn er een hele hoop, daarom overlopen we heel kort de meest herkenbare, en wat ze doen:
Vitamine D
Tot 40% van de Belgen zou een tekort hebben aan vitamine D. Een percentage dat bijna kan verdubbelen tijdens de winter.
Een tekort kan leiden tot een algemeen tekort aan energie, pijn en angstaanvallen.
Personen met een donkere huid hebben meer kans op vitamine D tekort omdat pigmentatie de aanmaak van Vitamine D in de huid zou verlagen.
Maar ook hier moet je opletten. Een teveel aan vitamine D kan leiden tot hypercalciëmie (een teveel aan calcium in het bloed), neurologische klachten en nierstenen. Dus neem ook nooit meer dan de aanbevolen hoeveelheid.
→ vraag een bloedonderzoek aan bij de dokter!
Het herstel van een vitamine D –tekort duurt gemiddeld tussen de drie en zes maanden. Dus je kan er niet vroeg genoeg mee beginnen. Als je tekort hebt natuurlijk.
Magnesium (mineraal)
Aanmaak hormonen. Zenuwimpulsoverdracht & hartritme. Is ook belangrijk als je veel aan sport doet. Het zorgt bijvoorbeeld voor een goede werking van de spieren. Vorming van botten en tanden.
Zit in: Cacao, amandelen, walnoten, peulvruchten, appel, citrusvruchten, vijgen, abrikozen, rozijn, banaan, groenten (nadruk op donkergroene blad-), volle granen, melkproducten, vlees.
Een tekort komt niet zo vaak voor. Een bloedtest is niet persé aangewezen gezien maar 1% van je magnesium in je bloed zit. Rest zit in botten, tanden, spieren, cellen etc.
Zink (mineraal)
Functie zenuwstelsel, ontgifting, aanmaak & regulatie hormonen, schildklier. Tekort aan zink kan je herkennen aan witte vlekjes op de nagels. Zit vooral in pompoenpitten, oesters, rood vlees, vis, kaas, kip, bonen, kikkererwten en noten
Vitamine C
Bijnieractiviteit, ontgifting. Wordt overmatig gebruikt bij stress. Algemene weerstand. Zit in: Acerola, rozenbottel, zwarte bes, peterselie, paprika, tomaat, citrusvruchten, petoeters. Piepers. Patatjes dus.
Bevordert de opname van ijzer in je bloed.
Opgelet: Teveel kan laxerend werken. Ook koper en ijzer zullen niet meer juist opgenomen worden. (Koper te weinig, ijzer te veel.)
Omega 3 vetzuren
Omega 3-vetzuren zijn ‘goede’ meervoudig onverzadigde vetzuren.
EPA en DHA:(Vissoorten) ALA: Plantaardige bronnen.
Aanmaak en werking hersencellen. Goed voor ogen. Bescherming hart & vaat ziekten.
Zwangere vrouwen hebben er liefst genoeg van alsook tijdens het geven van borstvoeding.
Zit in: Lijnzaad, veldsla, walnoten, eieren.
Koffie en alcohol breken omega 3 vetzuren af.
Calcium
Zenuwstelsel, hartritme. Door stress gebruik je calcium op. Dat zorgt op zijn beurt voor hartkloppingen. Wat voor stress zorgt. Een heuse vicieuze cirkel. Zit in: Eieren, hazelnoten, pistache, amandel, sesamzaden, pompoenpitten, biergist, groene bladgroenten, soja, tofu, haver, gierst, pinda’s, kolen, broccoli, witloof, alle melkproducten, bonen.
Vitamine B3
Aminozuur tyrosine omgezet in neurotransmitters ⇒ Zenuwstelsel tot rust brengen. Als je een tekort hebt van dat aminozuur, vervangt B3 tyrosine. (Nodig bij stress) Belangrijk voor levenslust staat hier (lol)
Zit in: Biergist, peulvruchten, pinda’s, gedroogde vruchten, noten, koe, lever, kip, eieren, melkproducten, vis
B5
Aanmaak hormonen om te kunnen ontspannen. Stress: B5 ⇒ Noradrenaline, adrenaline en cortisol. Rust ⇒ B5⇒ Acetylcholine om te ontspannen.
Zit in: Biergist, volle granen, pinda’s, gedroogde vruchten, noten, avocado, eierdooier, peulvruchten, groenten, melkproducten
B6
Aanmaak neurotransmitters, werking hormonen. Zit in: Peulvruchten, pinda’s, eierdooier, volle rijst, banaan, peer, avocado, biergist, melasse, walnoten, hazelnoten, zonnebloempitten, vis, orgaanvlees, aardappelen & fruit buiten citrus
B9
Hersenstofwisseling, celdeling, ontgifting.
Zit in: Bladgroenten, sinaasappel, kiwi, banaan, avocado, broccoli, peulvruchten, eieren, noten, paddenstoelen.
B12
Stofwisseling zenuwcellen, ontgifting. Zit in eierdooier van biokippen. Je kan ook supplementeren. In principe kan je het van dieren halen, maar vaak niet genoeg. Dieren die geen grond gezien hebben, geven ook geen B12 door aan ons.
Kalium
Natuurlijk kalmeeringsmiddel
Zit in: Groene bladgroenten, banaan, avocado, broccoli, bloemkool, fruit, peulvruchten
Choline
Belangrijk voor het hele zenuwstelsel. Darmregeling als vetzuurstofwisseling. Bevordert concentratie en geheugen & angsregulatie. Zit in: Biergist, eierdooier, sojalecithine, sojabonen.
Inositol
Belangrijk voor darmflora. Te nemen wanneer de flora zich aan het herstellen is. En dan als supplement nemen. Zit in: Lecithine, alfalfa, biergist, meloen, citrusvruchten, asperges, noten.
Biotine
Vetzuren & darmflora. Zit in: Eierdooier, pinda’s, walnoten, pompelmoes;
Ijzer
Aanmaak neurotransmitters, schildklierfunctie. Te weinig: Duizelig. Zodra je teveel hebt stapelt het zich op en zorgt voor ontstekingsmechanismes. Zit in: Rode biet, peterselie, peulvruhten, wortelen, ananas, broccoli, bloemkool, pompoen, tomaat, citrusvruchten, gedroogde abrikozen.
L-fenylalanine
Love hormone. Kaas, wild, amandelen, pinda’s sesam.
Tryptofaan
Hartwerking, nachtrust. Zet serotonine om in melatonine Zit in: Zuivelproductie, soja, volle rijst, eiwitten
Tyrosine
Aanmaak schildklierhormoon en bijnierwerking.
Kortom een dieet gebaseerd op fruit & groenten, whole grains, bonen & legumen, low-fat eiwitten & melkproducten is ideaal. Als je daar niet vies van bent kan rood vlees in beperkte mate, en orgaanvlees, ook veel vitaminen & mineralen bevatten.
Hoe herken je kwalitatieve voedingssupplementen?
Hier heeft Energetica Natura zo een goede gids over supplementen geschreven, dat we daar naar refereren. Je kan hem hier terugvinden en/of downloaden.
Daarin vind je alles terug wat we besproken hebben rond opneembaarheid, kwaliteit, verschillende soorten, bewaring, en etiketten interpreteren.
Tips over supplementen
Kies je moment
Magnesium neem je best 30 min voor het slapengaan. Aan de andere kant neem je Vitamine C neem je best bij je ontbijt of lunch. Lees je etiket.
Meestal niet op een lege maag. Om verder te bouwen op de vorige tip, neem je best geen supplementen op een lege maag. Een samenspel tussen supplementen en voedingsstoffen is dat. Met uitzondering van probiotica. Omdat die het moeilijk hebben in een zure maagomgeving.
Zijsporen
Dr Rhonda Patrick heeft hier veel over te zeggen. Zou een wereldveranderend stofje zijn. Kan je in supplementen vinden. Maar de beste bron zouden broccoli sprouts zijn. In combinatie met peper. Maar google dat maar eens zelf.
Vegans en tekorten
Om te starten moeten we kijken welke vegans en vegetariërs niet eten, kunnen er tekorten in bepaalde stoffen ontstaan.
B12
Kan je kwasi alleen uit dierlijke producten halen.
Ijzer
Hier volgt dat een ijzertekort komt onder veganisten minder vaak voor dan bij vegetariërs, omdat zuivel de opname van ijzer zou remmen. Tot slot kan je ijzer gewoon uit volkorenbrood, pompoenpitten en seitan halen.
Luister onze 14e proef om hier alles over te weten te komen.
In conclusie, wist je trouwens al dat je ons kan steunen op verschillende manieren?
Één reactie op “Proef 20: Supplementen”
Interessante podcast. Wel opletten bij zink supplementatie dat je bij te lang gebruik een koper defficiëntie kan krijgen. Quercetine is trouwens ook iets goed om naar te kijken. Is natuurlijk geen vitamine of mineraal, maar zorgt wel voor betere opname van de zink en is 1 van de krachtigste anti-oxidanten die er bestaan.